Rode contouren
Rode contouren (ook wel: verstedelijkingscontouren) zijn grenzen rond steden en dorpen die door provincies zijn vastgesteld in het kader van ruimtelijk beleid. Deze contouren bepalen waar binnen de gemeentegrenzen stedelijke ontwikkeling en woningbouw mogelijk is en waar niet. Het beleid heeft als doel compacte steden en dorpen te bevorderen en het open karakter van het buitengebied te behouden.
Functie en beleid
Het instrument van rode contouren maakt deel uit van het provinciale ruimtelijke ordeningsbeleid en is opgenomen in de omgevingsverordeningen van provincies. Binnen de rode contouren geldt een ruimer bouwregime: hier mag in principe worden gebouwd, vaak ook ten behoeve van woningbouw. Buiten de contouren is dat in beginsel niet toegestaan, tenzij sprake is van een specifieke uitzondering, zoals functieverandering van agrarische bebouwing of toepassing van de zogenoemde 'ruimte-voor-ruimte'-regeling.
Dit beleid ondersteunt het streven naar:
- inbreiding boven uitbreiding;
- het beperken van verrommeling van het landschap;
- behoud van landschappelijke en agrarische waarden in het buitengebied
Relevantie voor boerderijen
Veel (voormalige) boerderijen liggen buiten de bebouwde kom, en dus buiten de rode contouren. Voor deze erven gelden doorgaans de regels uit het bestemmingsplan buitengebied of het omgevingsplan. Hergebruik van agrarische bebouwing voor wonen of werken is dan vaak gebonden aan strikte voorwaarden.
Er zijn echter ook boerderijen die door de groei van steden en dorpen binnen de rode contouren zijn komen te liggen. In deze gevallen is functieverandering of herontwikkeling, zoals het bewoonbaar maken van agrarische bijgebouwen, juridisch en planologisch vaak eenvoudiger. Dit sluit aan bij het overheidsbeleid om bestaande bebouwing binnen contouren optimaal te benutten.
Hierin schuilt echter weer een nieuw gevaar. Voormalige boerenerven binnen de rode contouren zijn namelijk potentiële bouwlocaties. Vaak verdwijnt alle bebouwing, of blijft het hoofdgebouw behouden, terwijl alle bijgebouwen gesloopt worden om plaats te maken voor woningbouw.
Bron
- Ineke Visser, e.a., Boerderij in Perspectief, handvatten voor Herbestemming (Alblasserdam 2007) p.23