Leilinde
De leilinde is een lindeboom waarvan de takken zo zijn geleid dat ze horizontaal aan een frame zijn vastgemaakt. Deze bomen werden vaak aan de zuidkant van een woning geplant.
Plaats en functie
De leilinde was in eerste instantie een uiterst functionele boom. Zo vervulde deze verschillende functies voor boerderij en erf.
Zonnescherm
Leilinden werden vroeger vóór de boerderij geplaatst en dienden in de warme zomermaanden als zonnescherm zodat het koel bleef in huis. In de winter laat de leilinde, die haar blad in de winter verliest, juist veel zonlicht door, waardoor er nog voldoende licht in huis komt. Ook voor andere gebouwen op het boerenerf was de schaduw van de leilinde van groot belang. Zo werden de boom vaak gepland voor het karnhuis waar de boter en kaas werden bereid vanuit melk.
Windscherm
Naast bescherming tegen de zon beschermen deze grote bomen het erf ook tegen de wind.
Insectenwering
De leilinde vangt ook insecten op die schadelijk kunnen zijn voor de gewassen.
Vorm
Hoewel de leibomen die we vandaag de dag kennen vaak strak van vorm zijn waren de leibomen bij boerderijen juist vrij van vorm. De leibomen werden evenwijdig aan de gevel van de woning of een ander gebouw geplant, en werden zo gesnoeid dat enkele takken aan weerszijden van de stam bleven staan die evenwijdig stonden aan de gevel. Dit betekent dat de takken niet symmetrisch stonden ten opzichte van de stam. In de loop der jaren werden zowel de stam als de takken steeds dikker. Zodra de boom meer dan honderd jaar oud was ging het over in een knotboom.
Bronnen
- Aernoudts, Theo. 'Leilindes.' Zeeuwse Ankers, https://www.zeeuwseankers.nl/verhaal/leilindes.
- 'Leilinde.' Landschap Overijssel, https://landschapoverijssel.nl/erfgoed/leilinde.