Hooihuis
Schuur op vierkante grondslag met piramide dak, voorkomend in de omgeving van Amsterdam, ontstaan door het betimmeren van een hooiberg.
Een hooihuis is een regionale versie van de hooiberg die zijn oorsprong heeft in Waterland, de Beemster en de Zaanstreek. Het hooihuis is een geheel afgetimmerde hooiberg met een tentdak en in de regel vastgebouwd aan het woonhuis. Het geheel noemt men ook wel een hooihuisboerderij. De grondvorm van het hooihuis is vierkant en rust op een houtskelet van twee gebinten, gestabiliseerd door een dubbele dwars- en lengteschoring. Het geheel werd vervolgens afgetimmerd, in de regel gepotdekseld (d.i. schuin op elkaar timmeren van elkaar enigszins overlappende planken). Op deze gebintconstructie wordt vervolgens een tentdak geplaatst. Deze simpele constructie is dezelfde als vanaf de zeventiende eeuw in de bekende Noord-Hollandse stolpboerderij werd toegepast. In zekere zin is het hooihuis dus de voorloper van de stolp.
Dergelijk betimmerde hooibergen met een vaste kap kwamen ten noorden van het IJ veel voor. De kap is met pannen gedekt en is in dit geval relatief steil. In de wand aan de weg zijn luiken boven elkaar aangebracht. Hierdoor werd het hooi vanaf de weg in de berg geladen. Onder in de berg kon zich een deur bevinden naar de voergang in het midden van de stal. Zo was het mogelijk om het gestalde vee binnendoor te voeren.
Pannenhooihuis[bewerken | brontekst bewerken]
Een hooihuis waarvan zowel het dak als de zijkanten met pannen zijn gedekt wordt een pannenhooihuis genoemd. Dit type hooihuis is tegenwoordig zeldzaam. In Nederland zijn er nog maar enkelen van over.
Bron[bewerken | brontekst bewerken]
- Bouwhistorie van boerderijen. Ontstaan en vorm van de boerderijen in Alblasserwaard en Vijfherenlanden, Stichting Boerderij en Erf Alblasserwaard – Vijfherenlanden 2001.
- Het Boerderijenboek, Stichting Historisch Boerderij-Onderzoek, Waanders Uitgevers, Zwolle: p.104
- Een toekomst voor hooibergen. Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, 2017.