Funderingsherstel
Oude funderingen kunnen in de loop van de tijd minder draagkrachtig worden. Er zijn verschillende oorzaken voor dit probleem, maar daar tegenover staan ook meerdere oplossingen voor het herstellen van de fundering.
Constateren van problemen[bewerken | brontekst bewerken]
Problemen met de fundering zijn vaak te herkennen aan scheuren in de gevels. Deze kunnen op verschillende manieren zichtbaar worden. Belangrijk hierbij is om op de vorm van de scheur te letten. Scheuren kunnen de voegen (lint- en stootvoegen) volgen of dwars door bakstenen lopen. Als de scheur in de lintvoeg breder is dan de scheur in de stootvoeg betekend dit dat er een zakking heeft plaatsgevonden. Is de scheur in de stootvoeg breder dan de scheur in de lintvoeg dan heeft er waarschijnlijk een afglijding plaatsgevonden.
Stel altijd eerst de oorzaak van een scheur of verzakking vast voordat er begonnen wordt aan herstel. Als het namelijk niet duidelijk is waarom of hoe een scheur of verzakking is ontstaan heeft herstel geen zin. De oorzaak moet aangepakt en verholpen worden voordat het herstellen kan beginnen.
Mogelijke oorzaken[bewerken | brontekst bewerken]
Oorzaken kunnen zijn: het inklinken of wegspoelen van grond; het afglijden van bebouwing dan wel van een grondlaag; het wegrotten van palen of kesp, of beide. Een belangrijk middel om funderingsproblemen te voorkomen is het goed afvoeren van regenwater. Laat regenwater nooit langs de gevel lopen. Zorg voor goten of drainage. Regenwater dat door de grond stroomt, verplaatst deze grond ook, hierdoor ontstaan zwakke plekken in de draagkrachtige grond.
Herstel[bewerken | brontekst bewerken]
Afhankelijk van de oorzaak kan er voor verschillende herstelmethoden worden gekozen. Verder moet er ook gekozen worden of er een partieel (gedeeltelijk) of een totaal funderingsherstel plaats vindt. Bij het partieel herstellen van de fundering moet er rekening mee worden gehouden dat er eventueel ongelijke zetting kan optreden. Het gedeelte van de fundering dat een nieuwe fundering heeft zal minder zakken dan het oude gedeelte. Hierdoor zouden weer scheuren kunnen ontstaan. Partieel herstel heeft om deze reden niet de voorkeur. Echter is er in sommige gevallen geen andere oplossing. Denk hierbij aan een blokwoningen waar maar enkele bouwmuren verzakken.
Herstel van funderingen kan op de volgende manieren gebeuren: betonnenpalen indrijven (in het werk gestort beton in geboorde gaten). De palen dragen de nieuwe betonvloer die wordt ingekast in de dragende gevels. De plaatvloer neemt de krachten van de dragende wanden over en verdeelt deze over het hele oppervlak van de plaatvloer. Bij voldoende draagkrachtige grond kan er ook voor worden gekozen om de palen achterwege te laten. Er ontstaat dan een plaatfundering. Deze fundering wordt vaak toegepast omdat de last over het hele vloeroppervlak wordt verdeeld en niet meer ter plaatse van een dragende wand een lijnlast vormt op de ondergrond. Een andere manier is om eerst een betonnenplaatvloer te maken en deze nog niet in te kassen in de dragende wanden (sparingen vrijhouden ter plaatse van de inkassingen). Ter plaatse van de inkassingen worden palen ingedreven en daarna worden de sparingen opgevuld met beton. Door middel van stekeinden van de wapening wordt de plaatvloer één met de funderingspalen. Ook is het mogelijk om nieuwe funderingspalen aan twee zijden van een dragende wand te slaan of in te drijven. Deze palen worden door middel van een (stalen-) kesp met elkaar verboden. De kesp draagt de krachten van de wand af op beide nieuwe palen. Het is ook mogelijk om de fundering plaatselijk te ontgraven. Door middel van vijzels wordt het gebouw plaatselijk van de fundering getrokken en hier worden de palen de grond in gedreven. Daarna wordt de dragende wand door middel van een (stalen) balk afgedragen op de nieuwe funderingspaal. Nog een andere oplossing is het boren van injectiepalen. Hierbij wordt er met een holle stalenbuis door de bestaande wand en fundering geboord en geslagen en wordt er door de holle buis een cementgrout onder de bestaande fundering aangebracht.
Trillingsarm funderen in bebouwd gebied[bewerken | brontekst bewerken]
Funderingsherstel met betonnenpalen kan gebeuren door het heien van palen (let op trillingen) en het boren van palen of drukken van palen. De laatste twee zijn trillingsarm en daarom beter toepasbaar bij bestaande bouw en in een historisch bebouwde omgeving.
Bron[bewerken | brontekst bewerken]
Deze tekst is gebaseerd op:
- Monumentenwacht Inspectiehandboek 1.2.1
- Jaap van der Veen, Monumenten onderhouden, p.94
