Eenroeder

Hooiberg, bestaande uit een enkele roede met daarop een een dak. De eenroeder wordt ook wel paraplu of pluberg genoemd. Dit type is waarschijnlijk pas halverwege de negentiende eeuw ontstaan als graanopslag. Voor dat doel hadden de bergen een verhoogd tasvloertje op paaltjes. Later werden ze vrijwel alleen nog gebruikt voor hooiopslag. Ze komen voor rond de IJssel en in Salland, Twente, de Graafschap en Noord-Brabant.

Erf met eenroeder in Udenhout. Foto door J.A. van Beelen (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed); 1955.

Constructie

De basisconstructie van de eenroeder is relatief eenvoudig. De roede wordt vaak gemaakt vanuit een gedisselde eik met kluit. De basis van het parapluvormige dak bestaat uit twee balken met loodrecht daarboven twee andere balken. De balken vormen samen een kruis waarbij de roede door het centrum loopt. Op de uiteinden van de balken komt een rond van balken of dikke twijgen. De sporen worden naar de top bevestigd. Voordat het riet op het dak van de eenroeder is aangebracht wordt de katrol gemonteerd waarmee het dak kan worden versteld.

Bronnen

• 'De Eenroeder.' Hooidelta, https://www.hooidelta.nl/nl/nederlands-hooibergmuseum/de-eenroeder.
• 'Ruhof Eenroeder.' Hooidelta, https://www.hooidelta.nl/nl/nederlands-hooibergmuseum/ruhof-bergen/87/ruhof-eenroeder.