Spatkracht: verschil tussen versies

Uit Agriwiki
Regel 1: Regel 1:
−
Een kracht die voortkomt uit een kap- of gewelfconstructie die ervoor zorgt dat de ondersteunende constructie naar buiten wordt gedrukt. De belasting op de kap of het gewelf wil de constructie naar beneden drukken, maar dit wordt tegengewerkt door de onderconstructie die onder de zijkanten van de kap of gewelfconstructie geconstrueerd zijn. De neerwaartse druk wordt hierdoor omgezet in een horizontale druk en drukt de onderliggende constructie weg.
+
Een spatkracht is de horizontale kracht die uit een kap komt en de zijmuren naar buiten drukt. Ook bij kerken met gemetselde gewelven moeten de  spatkrachten goed opgevangen worden. Bij gotische katedralen worden de spatkrachten opgevangen door luchtbogen.
−
Spatkrachten kunnen worden opgevangen door het creëren van driehoeken in de constructie. Of door het opvangen van de bovenliggende constructie in het midden en deze kracht direct naar de vaste grond af te voeren.
+
 
 +
===krachtenspel in een kapconstructie===
 +
Een kapconstructie wordt vertikaal belast. Het gewicht van de constructie zelf en bv. sneeuw drukken vertikaal op de kap. Nu is de kap opgebouwd uit schuine sporen die ondersteund worden door de kapconstructie. In deze schuine schoren worden de vertikale belasting verdeeld in krachten evenweidig aan de spoor (langskrachten) en krachten dwars op de spoor. Deze dwarskrachten worden (grotendeels) opgevangen door de kapconstructie die de spoor ondersteund. Op de plek dat de schuine spoor op de verticale muur rust worden de langskrachten ontbonden (verdeeld) in verticale en horizontale krachten. De verticale krachten worden afgedragen naar de fundering.  Deze horizontale kwachten worden spatkrachten genoemd. Deze spatkrachten zorgen nogal eens voor problemen.
 +
 
 +
 
 +
===Schade door spatkrachte===
 +
De horizontale spatkrachten worden in een boerderij meestal niet goed opgevangen. Achtergevels van boerderijen hebben vaak last van [[scheuren in metselwerk|scheuren]] door de spatkrachten. De gevel scheurt op het zwakste punt tussen de hoek boven de groepdeuren en de dakrand. Ook kunnen zijgevels helemaal scheef gedrukt worden.  
 +
 
 +
===spatkrachten opvangen===
 +
Er zijn verschillende manieren om spatkrachten geheel of gedeeltelijk op te vangen:
 +
* Spatkrachten kunnen worden opgevangen door het creëren van driehoeken in de constructie.  
 +
* De krachten uit de bovenliggende constructie in het midden opvangen en deze kracht direct naar de vaste grond af te voeren.  
 +
* Een trekstang aanbrengen tussen de schoren op een zo laag mogelijk punt kan veel van de spatkrachten opvangen.
 +
* Alle schoren goed doorspijkeren naar de gebintplaat zorgt ervoor dat een groot deel van de spatkrachten opgevangen wordt door de gebinten. Dit kan alleen als het riet van een kap af is.
 +
* Alle balken van de groep voorzien van een muuranker en deze goed door spijkeren naar de schofboom. Als de zijmuren erg scheef zakken kunnen steunberen aangebracht worden. 
  
 
===Bron===
 
===Bron===

Versie van 5 jun 2012 10:42

Een spatkracht is de horizontale kracht die uit een kap komt en de zijmuren naar buiten drukt. Ook bij kerken met gemetselde gewelven moeten de spatkrachten goed opgevangen worden. Bij gotische katedralen worden de spatkrachten opgevangen door luchtbogen.

krachtenspel in een kapconstructie

Een kapconstructie wordt vertikaal belast. Het gewicht van de constructie zelf en bv. sneeuw drukken vertikaal op de kap. Nu is de kap opgebouwd uit schuine sporen die ondersteund worden door de kapconstructie. In deze schuine schoren worden de vertikale belasting verdeeld in krachten evenweidig aan de spoor (langskrachten) en krachten dwars op de spoor. Deze dwarskrachten worden (grotendeels) opgevangen door de kapconstructie die de spoor ondersteund. Op de plek dat de schuine spoor op de verticale muur rust worden de langskrachten ontbonden (verdeeld) in verticale en horizontale krachten. De verticale krachten worden afgedragen naar de fundering. Deze horizontale kwachten worden spatkrachten genoemd. Deze spatkrachten zorgen nogal eens voor problemen.


Schade door spatkrachte

De horizontale spatkrachten worden in een boerderij meestal niet goed opgevangen. Achtergevels van boerderijen hebben vaak last van scheuren door de spatkrachten. De gevel scheurt op het zwakste punt tussen de hoek boven de groepdeuren en de dakrand. Ook kunnen zijgevels helemaal scheef gedrukt worden.

spatkrachten opvangen

Er zijn verschillende manieren om spatkrachten geheel of gedeeltelijk op te vangen:

  • Spatkrachten kunnen worden opgevangen door het creëren van driehoeken in de constructie.
  • De krachten uit de bovenliggende constructie in het midden opvangen en deze kracht direct naar de vaste grond af te voeren.
  • Een trekstang aanbrengen tussen de schoren op een zo laag mogelijk punt kan veel van de spatkrachten opvangen.
  • Alle schoren goed doorspijkeren naar de gebintplaat zorgt ervoor dat een groot deel van de spatkrachten opgevangen wordt door de gebinten. Dit kan alleen als het riet van een kap af is.
  • Alle balken van de groep voorzien van een muuranker en deze goed door spijkeren naar de schofboom. Als de zijmuren erg scheef zakken kunnen steunberen aangebracht worden.

Bron

De tekst is gebaseerd op:

  • E.J. Haslinghuis en H. Janse Bouwkundige termen, Verklarend woordenboek van de westerse architectuur- en bouwhistorie (4de druk, Leiden 2001), p.424
  • Bureau Helsdingen
Overgenomen van "https://www.agriwiki.nl/index.php?title=Spatkracht&oldid=3206"